Οι παγίδες του Facebook

TO BHMA: Πόσοι θυμούνται ακόμη ότι το Facebook ξεκίνησε από κολεγιόπαιδα που έψαχναν για καυτές γκόμενες και παγωμένες Lager; Σήμερα κατακλύζεται από φωτογραφίες νεογέννητων και νηπίων σε όλες τις πιθανές πόζες – τα πρώτα του βήματα, το πρώτο του πάρτι κ.ο.κ. – που αναρτούν οι ίδιοι οι γονείς για να εισπράξουν τα «like» και τα σχόλια των «φίλων» οι οποίοι καλούνται – αν όχι
εκβιάζονται – να εμβαπτιστούν στο ψηφιακό οικογενειακό άλμπουμ: «Τι αγγελούδι είναι αυτό!», «Για δάγκωμα είναι τα μαγουλάκια αυτά!» και τα συναφή.

Το να «ποστάρεις» φωτογραφίες με το παιδί σου εκθέτοντάς το στο άπλετο φως (αλλά και στα απύθμενα σκοτάδια) του κυβερνοχώρου είναι ένα ριψοκίνδυνο σπορ που διχάζει. Για τους μισούς γονείς είναι ένας τρόπος να μοιραστούν ψηφιακά τις χαρές με τη σάρκα εκ της σαρκός τους. Για τους άλλους μισούς είναι η χαρά του cyberstalking: αφήνεις την πόρτα μισάνοιχτη για κάθε παιδόφιλο που τυχαίνει να κάνει εκεί κοντά τη βόλτα του (και μπορεί να υφαρπάξει τη φωτογραφία του τέκνου σου για το δικό του... άλμπουμ). Συν το ότι στέλνεις στο σπλάχνο σου εντελώς αντιφατικά μηνύματα. Γιατί, πώς θα του μάθεις να διασφαλίζει τα προσωπικά δεδομένα του, όταν εσύ η ίδια έχεις «φωτογραφία» στο προφίλ σου τον γιo σου με κασκέτο του Ατρομήτου να τρώει παγωτό φιστίκι; 

Οσο για τις υποτιθέμενες δικλίδες ασφαλείας που επικαλείται η άλλη πλευρά (ότι δείχνεις αυτό που θέλεις σε όποιον θέλεις), «μπάζουν» από παντού. Κανείς δεν γνωρίζει πώς και σε ποια πελάγη ταξιδεύουν τα προσωπικά δεδομένα του. Οπως έγραφε εσχάτως ο «Εconomist»: «Η υπάρχουσα προστασία (σ.σ.: των παιδιών) είναι τόσο αποτελεσματική όσο το να βάζεις ένα ταμπελάκι “Μην αγγίζετε” πάνω σε ένα ανοιχτό βαζάκι με μπισκότα». Ενας δικηγόρος διαζυγίου μού εξιστορούσε προ καιρού την υπόθεση μιας πελάτισσας που έπνεε μένεα κατά του... μωρού τέως συζύγου που είχε εν αγνοία της «ανεβάσει» στο Twipics (η εφαρμογή φωτογραφιών τουTwitter) φωτογραφίες των παιδιών τους. Αυτό που την εξόργισε περισσότερο ήταν ότι κάθε φορά που κάποιος επισκέπτης «σχολίαζε», π.χ., μια φωτογραφία της πεντάχρονης κόρης της στη θάλασσα, αυτή διάνθιζε αυτομάτως και το δικό του άλμπουμ (του επισκέπτη). Η πελάτισσα έσπευσε, βεβαίως, να καταθέσει στον δικηγόρο όλες τις φωτογραφίες με τα συνοδευτικά σχόλια των παντελώς αγνώστων σε αυτήν «followers». Το Twitter έγινε ο παγοκόφτης εναντίον τού τέως στο δικαστήριο. 

Και δεν είναι μόνο το «ποστάρισμα» οικογενειακών κλικ. Τα μπρατσάκια δεν αρκούν για τα βαθιά νερά του Διαδικτύου, ένα παιδί μπορεί εύκολα να βρεθεί στον πάτο. Το Facebook (που τυπικά δεν επιτρέπεται σε ανηλίκους κάτω των 13) ήδη επεξεργάζεται τρόπους να εντάξει «νόμιμα» στους κόλπους του και τους πολύ μικρούς (οι οποίοι το κάνουν ήδη «παράνομα» – μόνο στις ΗΠΑ, 5,6 εκατομμύρια παιδιά έχουν δημιουργήσει προφίλ δίνοντας απλώς ψεύτικη ημερομηνία γεννήσεως). 

Και εδώ διχασμός των γονέων. Για τους μεν, καλό είναι να ενταχθεί από νωρίς το παιδί στην ψηφιακή πραγματικότητα, για να εξοικειωθεί, να ξέρει, να φυλάγεται. Για τους δε, καλό είναι το παιδί να μείνει μακριά, για να προστατευθεί από τις ατελείωτες παγίδες των «ιστοχώρων κοινωνικής δικτύωσης», από επικίνδυνα βλέμματα ή «αιτήματα» φιλίας, από τον κάθε ψυχικά διαταραγμένο που καραδοκεί να του κάνει «poke». Υπάρχουν, βέβαια, και αυτοί που στέκονται κάπου στη μέση. Πολλές μητέρες, και στην Ελλάδα, βοηθούν τα παιδιά τους να «ανοίξουν» ένα προφίλ στο Facebook, αρκετά πριν σβήσουν τα 13 κεράκια: «Από το να τον έχω όλη μέρα να στέλνει μηνύματα από το κινητό, καλύτερα. Ασε που έτσι μπορώ να ελέγχω τα πάντα». Τα πάντα; 

Θυμάμαι χαρακτηριστικά κάτι που μου είχε πει μια βρετανή ειδικός στον διαδικτυακό εκφοβισμό (cyberbullying): «Αυτό που πρέπει πρωτίστως να αντιληφθούμε είναι ότι ο κυβερνοχώρος είναι μια προέκταση του κόσμου μας». Είναι όπως όταν πηγαίνεις με το παιδί βόλτα στο πάρκο. Του λες «πήγαινε να παίξεις», του λες ένα «πρόσεχε», παριστάνεις ότι χαλαρώνεις και την ίδια στιγμή είσαι ένας θηλυκός αγριόχοιρος με τους κυνόδοντες έτοιμους να κατασπαράξουν.

πηγη