Ο λαβύρινθος του διαδικτύου

NETLabyrinth

(Αφιερωμένο στα νέα παιδιά που ο ενθουσιασμός τους η λαχτάρα τους να ξεφύγουν είναι το αγαπημένο φαΐ του κάθε απατεώνα...)

Η αλλιώς, που πας καραβάκι με τέτοιο καιρό. Έχεις μπλεχτεί σ΄ενα λαβύρινθοχωρίς τέλος. Έξω από αυτόν στη πραγματική ζωή (λέμε τώρα και κανένα αστείο) όλα μοιάζουν να έχουν πέσει σε μια κινούμενη άμμο και βυθίζονται σιγά σιγά χωρίς ούτε ένα κλαδί να μπορεί να σταματήσει το πνίξιμο. Τελευταία έξοδος από το βούρκο το διαδίκτυο. Για τους παλαιότερους ένα

καινούργιο παιχνιδάκι, για τους νέους το πλέον αγαπημένο παιχνιδάκι.

Είναι όμως παιχνιδάκι τούτο δω; Μεταξύ γνώσης και πληροφόρησης υπάρχει ένας δρόμος που από ότι βλέπω δεν ταιριάζει με τη φυσική μας τεμπελιά να κουραστούμε να τον διανύσουμε. Το βιβλίο είναι γνώση. Το περπάτημα έξω, οπουδήποτε, είναι γνώση. Η προσωπική αναζήτηση μέσα από εμπειρίες, ανθρώπους, τη φύση, το σκάλισμα μέσα μας κι έξω από εμάς, είναι γνώση. Το διαδίκτυο είναι ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ. Πληροφορία καλωδιωμένη, που τραβάει τους περιηγητές σε εκατομμύρια διαφορετικούς διαδρόμους.

Ο κάθε δρόμος μπορεί να σε βγάλει κάπου. Το κακό είναι πως σε μία από όλες τις άκρες υπάρχει περίπτωση να σε περιμένει απλά ο Μινώταυρος. Υπομονετικά. Σίγουρος πως θα πέσεις επάνω του. Πριν την έναρξη της περιήγησης, ίσως είναι καλό να εφοδιαστείς με τον Μίτο. Να έχεις ένα κράτημα. Μη μπουκάρεις έτσι άνετος. Ακολουθώντας φωνές, μουσικές, φώτα στην άκρη του διαδρόμου, ψιθύρους. Πρέπει να έχεις ένα νήμα τυλιγμένο γύρω σου. Κι αυτό το νήμα δεν μπορεί παρά να είναι τα εφόδια ενός καλού ιχνηλάτη.

Τι χρειάζεται αλήθεια ένας καλός ιχνηλάτης? Σκέψου. Να επιβιώσεις και να βρεις την άκρη δεν είναι τύχη. Είναι ζήτημα τακτικής, γνώσης, προσωπικής ικανότητας, αντοχής, δύναμης, κι ένστικτο. Είσαι σ΄ενα λαβύρινθο που μοιάζει να μην έχει τέλος. Οτιδήποτε κι αν ψάξεις, όποιο δρόμο κι αν πάρεις θα ανοίγονται άλλοι εκατό μπροστά σου, κι ο καθένας από αυτούς θα σε αναγκάζει να επιλέξεις άλλους τόσους ο καθένας. Που είναι η άκρη? Η άκρη που δεν περιέχει το Μινώταυρο? Και τελικά ποιος σ΄εβαλε εκεί κι από ποιον κατασκευάστηκε αυτός ο παράξενος κόσμος?

Δεν υπάρχει άλλη διαφυγή από τη προσωπική ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ κι ΕΠΑΛΗΘΕΥΣΗ. Κι εδώ είναι το μεγάλο κόλπο. Αυτά που σου μαθαίνει με τη μορφή ηλεκτρονικής πληροφόρησης τούτο εδώ το παγκόσμιο άκρως γοητευτικό συλλογικό όργανο, σου δίνει απαντήσεις για πράγματα που βιώνεις ΕΞΩ ΑΠΟ ΑΥΤΟ, κρατώντας σε όμως για να τα μάθεις ΜΕΣΑ ΣΕ ΑΥΤΟ.
Η πληροφορφία εκτοξεύεται αστραπιαία. Στον τάδε δρόμο υπάρχει μια σκάλα που οδηγεί στον ουρανό. Μένεις καρφωμένος στη καρέκλα και κάνεις μια μανιασμένη αναζήτηση. Που είναι αυτή η σκάλα. Πως λένε το δρόμο. Ποιος το είπε. Τον βρίσκεις. Κοιτάζεις τη σελίδα του. Προσπαθείς να ανακαλύψεις τι καπνό φουμάρει. Κοιτάς τα λινκ, τις παραπομπές που κάνει κι οδηγείσαι σε μια άλλη σελίδα που έχει περισσότερες λεπτομέρειες. Κι από εκεί σε μια άλλη πληροφορία που σου υποδεικνύει και μέχρι που φτάνει η σκάλα.

Στη συνέχεια πέφτεις πάνω σε κάποιον που μοιάζει να σε γνωρίζει, λες και σε περίμενε. Σε καλωσορίζει σαν να είναι θεός που διαβάζει τα μυαλά των πιστών του. Χαίρεσαι. Ανήκεις κάπου. Στην ομάδα που ψάχνουν όλοι για τη σκάλα. Ξέρεις αυτό είναι το πιο πανάρχαιο έξυπνο "καμάκι". Ο Πυγμαλίων που ανακαλύπτει το αστείρευτο ταλέντο σου, τη μοναδικότητά σου, που σου θρέφει τη φιλαρέσκειά σου. Σε όλα τα επίπεδα. Το εισιτήριο εξαπάτησης είναι ακριβώς η αποδοχή μιας παράλογης κολακείας.

Που την είδες που τη ξέρεις και τη μολογάς είπε στο γνωστό παραδοσιακό τραγουδάκι και μετά τη σκότωσε τη πάπια.

Αλήθεια αν θέλεις μια συμβουλή σκέψου μήπως μοιράζεσαι τους παρακάτω φόβους. Για τους καθρέφτες, τους κλόουν, τον πάκμαν και τις γραμμές που χωρίζουν τα πλακάκια στο πεζοδρόμιο. Πως είπες? κάτι από όλα αυτά φοβάσαι? Δεν είμαι μάντης. Γνωρίζω απλά τους κοινούς μας φόβους. Ολοι οι άνθρωποι φοβόμαστε κάτι από αυτά. Αν αντί να έψαχνες σε εικονικούς κόσμους άνοιγες τη καρδιά σου στους αγαπημένους σου κι εκείνοι σε σένα ίσως να είχες βρει την άκρη...

Υπάρχει κάτι πολύ απλό πριν από όλα αυτά. Κλείσε τον υπολογιστή. Κλείσε το ρούτερ. Πάρε ένα δισάκι στον ώμο. Ένα άνετο ζευγάρι αθλητικά κι ένα μπουκάλι νερό μέσα στο σάκο. Και κάτι για τη πείνα. Ίσως και μια πυξίδα. Και ΠΗΓΑΙΝΕ ΝΑ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ αν υπάρχει αυτό που σου λένε ή όσα ΔΕΝ σου λένε. Αν υπάρχει ο δρόμος, η σκάλα, οι άνθρωποι που την ανεβαίνουν. Ψάχτο. Ακολούθησε τα ίχνη. Δεν υπάρχει κανένας σοφός μέσα στο διαδίκτυο.Κανένας προφήτης. Κανένας θεός. Κανένας υπερήρωας.

Υπάρχουν άνθρωποι πίσω από τα πληκτρολόγια. Πίσω από τις σελίδες. Πίσω από το παγκόσμιο ιστό. Κι αφού υπάρχουν άνθρωποι, υπάρχουν τα πάντα. Από το μεγαλύτερο καλό μέχρι το πιο επικίνδυνο κακό. Άγγελοι και δαίμονες. Αγρίμια και κατοικίδια. Γνώστες που θέλουν να μάθεις και γνώστες που θέλουν να μην μάθεις. Υπάρχουν εκείνοι που έχουν άγνοια αλλά φαντασιώνονται πως είναι σοφοί και λένε πολλά και άχρηστα, αλλά έχουν καλό ένστικτο στο να ψαρεύουν αφελείς. Υπάρχουν αληθινοί γνώστες αλλά είναι αθόρυβοι κι είναι δύσκολο να τους ανιχνεύσεις.

Θέλει να έχεις μια ιδέα που περίπου βαδίζεις για να φτάσεις στα λημέρια τους κι η πλάκα είναι πως οι πιο "διαβασμένοι" δεν έχουν καν "λημέρια" Σπίτι τους είναι. Η παραπληροφόρηση σου υποδεικνύει πως για να φτάσεις κάτι σπουδαίο πρέπει να κάνεις κάτι πολύπλοκο. Τα σπουδαιότερα πράγματα δεν έχουν τίποτα το περίεργο. Είναι ντυμένα με απλότητα. Υπάρχουν οι επαγγελματίες απατεώνες που ξέρουν πως δεν είναι σοφοί αλλά ξέρουν επίσης πως το να τους παριστάνουν κάνει καλές μπίζνες. Υπάρχουν καλοπροαίρετοι μπερδεμένοι και κακοπροαίρετοι ξεκάθαροι, αλλά δικαιώνονται και οι δύο από τη δική σου λαχτάρα να φτάσεις γρήγορα στην άκρη. Την ανυπομονησία σου.

Η αλήθεια κυκλοφορεί μαζί με το ψέμα χέρι χέρι σε εκατομμύρια παραλλαγές. Ο δρόμος που οδηγεί στη γνώση κι εκείνος που οδηγεί στη πλάνη μπλέκονται συνέχεια στα καλούδια της νέας εποχής. Η άγνοια μπορεί να είναι κι ευλογία. Η υπερπληροφόρηση μπορεί να καταντήσεις τρέλα. Αλλά το σίγουρο είναι πως η παραπληροφόρηση είναι επικίνδυνη. Πιο επικίνδυνη από την άγνοια.

Η άγνοια εμπεριέχει την ελπίδα πως ίσως κάποτε ξυπνήσεις. Η παραπληροφόρηση δυστυχώς είναι το λάθος ξύπνημα. Και για αυτό ακριβώς το λόγο είναι άκρως επικίνδυνη. Γιατί εμπεριέχει τον ενθουσιασμό της αφύπνισης. Τη σιγουριά πως «επι τέλους κατάλαβα την αλήθεια» Τον ΚΑΘΗΣΥΧΑΣΜΟ πως βρήκα τα μυστικά που μου κρύβανε τους τσάκωσα. Πολλές φορές όμως σ΄αυτή ακριβώς τη φάση, το μόνο που έχεις τσακώσει είναι η άκρη από το σακάκι του λαγού που θα σε οδηγήσει σε μια χώρα των θαυμάτων μεν, αλλά που σ΄αυτή τη χώρα;

Μήπως στη κόκκινη βασίλισσα που φωνάζει «off with his head!» ?

Μήπως στο κύριο που μοιράζει ωραίες καραμελίτσες έξω από τη πόρτα του κρησφύγετου?

Μήπως στη γιαγιούλα που γιατί άραγε έχει τόσο μεγάλο στόμα?

Η αλήθεια βρίσκεται εκεί έξω, επέμενε ο Μόλντερ. Κι εσύ ντε φάκτο πίστεψες πως εννοούσε εκεί πάνω. Μακριά. Πολύ μακριά από τα λημέρια σου. Σε άγνωστους κόσμους. Η αλήθεια βρίσκεται εκεί έξω όντως, αλλά ίσως πολύ κοντύτερα από ότι φαντάζεσαι.

Εδώ μέσα πάντως βρίσκονται ίσως μερικές εκδοχές της. Ένας κόσμος γεμάτος καλώδια, εικόνες, γεμάτος με ανώνυμους που σε καλούν να μάθεις τα μυστήρια της ύπαρξης, κι επώνυμους που στα εξηγούν όπως γουστάρουν, έχει περιορισμούς. Βλέπεις αλλά δεν αγγίζεις. Σου περιγράφουν το φαΐ αλλά δεν μπορείς να το γευτείς. Ακούς αλλά είναι τόσες πολλές οι φωνές από τις σειρήνες που χάνεις το μπούσουλα (τη πυξίδα σου) Νοιώθεις πως πλησιάζεις κάπου αλλά όποιος θέλει ότι ώρα θέλει μπορεί να σου κλείσει το διακόπτη.

Σε καλούν να βγεις από το περίφημο μάτριξ που οι περισσότεροι ανακάλυψαν μετά τις ταινίες των γνωστών χολυγουντιανών αδελφών, μέσα από αυτό. Ξέρεις ποιος είναι και τι? Μπορείς να ανακαλύψεις μέχρι που φτάνει η τρύπα του λαγού? Στ' αλήθεια έχεις κολλήσει με το κόκκινο και μπλε χάπι? Χάπι? Δηλαδή αν κάποιος σου παρουσιάσει ένα τέτοιο χαπάκι θα το πάρεις? Δεν σου έχει πει ποτέ η μαμά σου να μην παίρνεις καραμέλες από ξένους?

Είναι δύσκολο έως ακατόρθωτο. Μόνο ένας τρόπος υπάρχει. Φτιάξε το δικό σου μονοπάτι. Και το νήμα γερά δεμένο γύρω σου. Οι εποχές που έρχονται θα είναι πολύ άγριες. Κι η δύναμη που χρειάζεται μας έχει ήδη δοθεί. Ας προσέξουμε λοιπόν ποιοι και γιατί δεν θέλουν να το θυμόμαστε.
Αυτά όλα τα γράφω, γιατί το πράγμα έχει ξεφύγει. Εντελώς. Για όσους βιάζονται. Εγώ αν βιάζομαι; Οχι. Γιατί να είμαι ανυπόμονη. Η γη είναι στρογγυλή και γυρίζει. Καθώς κάθομαι πάνω σ΄εκείνο το βράχο και ρεμβάζω την όμορφη κάνω μια στροφή γύρω από τον εαυτό μου. Πείσμωσα από τότε που διάβασα εκείνη τη φράση του Πόε που έλεγε πως ποτέ κανείς δεν θα δει τη θέα που απλώνεται κάτω από τη κορυφή της Αίτνας γιατί ποιος θα τολμήσει να κάνει μια στροφή γύρω από τον ευαυτό του, εκεί στη κόψη της λάβας;...

Κι όμως υπάρχουν πολλοί που αυτοί τη στροφή την έχουν κάνει. Το πρόβλημα είναι πως η Αίτνα και η στροφή της είναι εκεί έξω και σε προκαλούν να το τολμήσεις. Το να κάνεις εδώ μέσα τη στροφή σου, γύρω από ένα εικονικό ηφαίστειο και μια ακίνδυνη λάβα δεν μου λέει τίποτα για τη στροφή σου.
Αν θεωρείς τόσο σημαντικό να αποκωδικοποιήσεις τα όνειρα, κάντο τουλάχιστον με τα δικά σου. Γιατί να προσπαθείς να ανακαλύψεις τι όνειρο είδε ο γείτονάς σου, αφού ακόμαδεν έχεις κατορθώσει να θυμηθείς που πήγες εσύ τη νύχτα? Ε?

Ολο το παραπάνω σαν απάντηση σε μια νεανική παρέα που είναι τόσο ενθουσιασμένοι για το διαδίκτυο και την σουπερ-πληροφόρηση, καθώς τους βλέπω να χρησιμοποιούν για παντ του ποντικιού τους εκείνο το σκονισμένο βιβλίο που πηραν από τη βιβλιοθήκη της μαμάς και που δεν μπήκαν ποτέ στο κόπο να δουν τι γράφει....

ΠΗΓΗ